Frisoun
Erodium malacoides
Geraniaceae
Àutri noum : Aguïeto, Aguïo.
Noms en français : Bec-de-grue à feuilles de mauve, Bec-de-grue fausse-mauve.
Descripcioun :Aquéu frisoun, souvènti-fes bèn desplega sus lou sòu, èi pas proun grand. Se recounèis à si fueio que dounon d'èr à-n-aquésti de la mauvo, e à si pichòti flour pourpalo. La planto èi bourrihudo d'en pertout. Lou fru es en aguïeto pounchudo ço qu'à douna lou noum generi. A maturita, coume pèr tóuti lis Erodium li cinq carpello se viron en tiro-tap. Ei d'aqui que vèn lou noum de frisoun. I'agrado lis escoumbre, li camin e lis óuriero de champ.
Usanço :Li fueio soun manjadisso cruso o cuecho. Pamens sabèn pas se soun bèn goustouso.
Port : Erbo
Taio : 15 à 80 cm
Fueio : basalo
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Erodium
Famiho : Geraniaceae
Ordre : Geraniales
Coulour de la flour :
Vióuleto
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printèms
Autouno - Ivèr
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 800 m
Aparado : Noun
Óutobre à jun
Liò : Escoumbre e proche dis oustau
- Champ
Estànci : Termoumediterran à Coulinen
Couroulougi : Mediterrano-Atlantico
Ref. sc. : Erodium malacoides (L.) L'Hér., 1789
Tonipan
Lilium bulbiferum
Liliaceae
Àutri noum : Peiloulet, Lis-de-Sant-Jan, Flour-dal-sacre-couor.
Noms en français : Lis safrané, Lis orangé.
Descripcioun :Lou tonipan (Vesubiò) apela encaro peiloulet (Tiniò), pulèu rare, trachis dins li prado e li pendis roucassous de mountagno. Se vèi de liuen e se recounèis eisadamen emé si grosso (5 à 8 cm) e bèlli flour aranjo, pourtado pèr uno cambo cuberto de fueio estrecho, longo e noumbrouso.
Usanço :Èro acampa pèr n'en faire de bouquet. Li flour, macerado dins l'òli o l'aigardènt servien pèr sougna li macaduro. Aro es apara, marca sus listo roujo, categourìo soucit minour.
Port : Grando erbo
Taio : 30 à 90 cm
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Geoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Lilium
Famiho : Liliaceae
Ordre : Liliales
Coulour de la flour :
Aranjado
Petalo : 6
Ø (o loungour) flour : 50 à 80 mm
Flourido :
Estiéu
Sòu : Si
Autour basso e auto : 200 à 2300 m
Aparado : Noun
Juliet à avoust
Liò : Prado
- Pendis roucassous
- Esboudèu
Estànci : Mountagnard à Subaupen
Couroulougi : Ouroufito-Sud-Éuropenco
Ref. sc. : Lilium bulbiferum L., 1753